Adelaarstraat 30 – Rijn en Zon

Op de eerste gevelsteen van de Rijn en Son – nu ondergebracht bij het Centraal Museum-  zijn de namen van de eerste eigenaren van de molen vereeuwigd:

A° 1745
DE.RYN.EN.SON.EEN SUIJ
VERE.BRON
MET.WARME.STRAALEE
TOT.UTREGHTS.PRONCK,BELOFTE.SCHONCK
OM.WEL.TE.MAALLEE
GESTIGHT.DOOR.BN SONNEN.BERGH
EN.GV VAN.REYN. C.E.B

Het gevelteken dat heden ten dage wel te zien is, is een kleurrijke steen met de afbeelding van een boven water opkomende zon en daaronder de tekst:

“ANNO 1913
DE RIJN EN ZON EEN ZUIVER BRON
MET WARME STRALEN
TOT UTRECHTS PRONK BELOFTE SCHONK
OM WEL TE MALEN
GESTICHT DOOR JKOREVAAR
M.J.B.v. BOUWKUNDIGE H.v.d.L en C. STUCADOOR”

Geschiedenis van de molen Rijn en Zon

In 1745 wordt de korenmolen De Raephout (later Harthals) van de Biltstraat verplaatst naar het Paardenveld en weer opgebouwd in de noordhoek.. De opdrachtgevers waren Govert van Rhijn en Bernardus Sonnenbergh. In de naam van de molen zijn hun namen vereeuwigd

In 1910 werd besloten tot sloop van de stadswal aan het Paardenveld, waardoor er geen plaats meer was voor de molen. De molenaar, Korevaar, verkocht Rijn en Zon aan de stad en kreeg daarbij de toezegging dat hij een terrein aan de Adelaarstraat kon kopen om een nieuwe molen te bouwen. Aldus geschiedde: hij herbouwde Rijn en Zon, voor een deel met materialen  van de oude molen.

De Rijn en Zon  raakte door een storm in 1949 zwaar beschadigd en verviel in de loop der jaren steeds meer. De gemeente besloot daarom in 1974 de molen te kopen om hem zo als monument te kunnen behouden.
In de jaren 1977-1978 werd de Rijn en Zon gerestaureerd en kwam weer in bedrijf als windmaal- en bakkersmolen. Er werd een winkel de Korenschoof in gevestigd die biologisch brood verkocht (7 mei 1979 feestelijk geopend). Nog weer later een biologische slagerij.

De Rijn en Zon kreeg bij deze gelegenheid ook een nieuwe gevelsteen, onder het draaipunt van de wieken: hout, blauw geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift:

ANNO 1913
1977

Vele jaren was Rijn en Zon niet meer in gebruik als productiemolen, hoewel er tot 2011 wel gemaald werd. In 2015 is een grootscheepse restauratie van de molen ter hand genomen. Hierbij werden onder meer de kap en de wieken vervangen. In juli 2016 werd de molen feestelijk heropend. Helaas bleek al snel dat er iets mis was met de boutverbinding van de roeden en moest de molen preventief stil gezet worden. Het herstel zal vermoedelijk zeker tot eind 1918 duren.

Voor meer achtergrondinformatie klikt u hier

Bronnen:
J.D.H. Bardet, De Molens in Utrecht
G.Buis (1978). Restauratie van de Korenmolen ´Rijn en Zon´. Gemeentewerken 1979. dl. 8
P.Kluyver De Utrechtse windmolens. Oud Utrecht 1929. blz. 32.34, 129-138

Geveltekens in de buurt