Staatsvorming en Democratisering

Themapagina

Nationale en internationale politiek, strijd om kiesrecht, maar ook acties tégen het staande bestuur, zijn in Utrechtse geveltekens terug te vinden. We hebben deze selectie voor u gemaakt:

Bij geveltekens over een gebeurtenis voor 1750 gaat het vooral om staatsvorming. De bronzen gevelbeelden op de Neude 5 gaan over de Unie van Utrecht (1579) waarmee tijdens de Tachtigjarige Oorlog enkele gewesten zich aaneensloten tégen de Spaanse koning. Bij de opening van dit voormalige bankgebouw heeft de bank de bronzen als cadeau aangeboden aan de Utrechtse bevolking. Helaas heeft de eigenaar van het pand de bronzen van de gevel weggehaald en in de kelder gelegd. Protest daartegen mocht tot op heden niet baten.

De stenen op de Stadhuisbrug en de Springweg gaan over de Vrede van Utrecht (1713). Die maakte een einde aan de Spaanse Successieoorlog en Queen Anne’s war en daarmee aan anderhalve eeuw van twisten en godsdienstoorlogen in Europa.

De Ondaatjesteen herdenkt de leider van de Utrechtse revolutie, Pieter Quint Ondaatje, waarmee in 1786 een democratisch stadsbestuur in Utrecht werd geïnstalleerd. De herdenking van 100 jaar algemeen kiesrecht, met de invoering van het vrouwenkiesrecht in 1919, vindt u terug in de kiesrechtsteen op het Stadhuis.

Een aantal stenen besteedt aandacht aan het activisme in de wijken in de 20e eeuw zoals die van de Oosterbuurt, Jacobskerkhof (WijkC), Willemstraat (Wijk C), de Tuinstraat en Abstede.

10 geveltekens

Brandstraat/Springweg 142

In de zijgevel van het pand Springweg 142, in de Brandstraat, is in 2013 een gevelsteen aangebracht, die de Vrede … Verder lezen

Neude 5

Gevelsteen met de afbeelding van een staande leeuw, en een wapenbord met de letter JPW. Tekst: ANNO ICK WAECK 1797 … Verder lezen

Stadhuisbrug 1

Op de borstwering van het stadhuis, op de linkerzijde, is een herdenkingssteen aangebracht met de tekst: 1919 ALGEMEEN KIESRECHT 2019 … Verder lezen

Stadhuisbrug 1 – borstwering rechterzijde

In  de borstwering aan de rechterzijde  van het stadhuis is een herdenkingssteen aangebracht: VREDE VAN UTRECHT 1713 – 2013 TREATY … Verder lezen

Stadhuisbrug 1

Tekst: PIETER QUINT ONDAATJECOLOMBO 1758 – BATAVIA 1818DEMOCRATISCH PATRIOTLEIDER VAN DE REVOLUTIE IN UTRECHT 1783-1786 Links een afbeelding van het … Verder lezen

Abstederdijk 131

Op de hoek Abstederdijk/Abstederhof bevindt zich een beeldhouwwerk met twee vasthoudende handen, en de tekst BASTA 1988 BASTA staat voor … Verder lezen

Jacobskerkhof 41

Een mannetje met een grote voet. Aan de gevel van de huizen aan de Rozenstraat. Onder het beeldje staat de … Verder lezen

Tuinstraat 20-22

Op de plint tussen de nummers 20 en 22 bevinden zich twee stichtingsstenen, die in de zomer verborgen zijn achter … Verder lezen

Willemstraat 29

In de plint bevindt zich een stichtingssteen met de tekst: WIJK C – HET HART KLOPT DOOR TER HERINNERING AAN … Verder lezen

Zonstraat 28

HIER RUST HET ONGENOEGEN VAN DE OOSTERBUURT, 15 MEI 1985 De steen herinnert aan de strijd die de buurtbewoners leverden … Verder lezen