Jaarverslag UGTF 2020

In samenwerking met de gemeente Utrecht werd in 2020 het plan opgevat een gevelsteen voor Pieter Philip Juriaan Quint Ondaatje (1758-1818) te maken. Deze uit Sri Lanka, destijds Ceylon geheten, afkomstige Utrechtse student was in de jaren tachtig van de 18e eeuw de leider van de strijd voor democratie in Utrecht en in de Nederlanden. De steen, die wordt gemaakt door de beeldhouwers Britt Nelemans en Ton Mooij, zal in de loop van 2021 in de gevel van het Utrechtse stadhuis worden geplaatst. Het bleek dat een verre verwant, Christopher Ondaatje, in het verleden had aangeboden een gedenkteken voor Quint Ondaatje in Utrecht te betalen. Hij was daartoe nog steeds bereid en heeft de kosten voor deze steen op zich genomen. Hans Hoevenaar, een verre verwant van Christina Hoevenaar, de vrouw van Quint Ondaatje, bood aan een begeleidend boekje te bekostigen. Het boekje zal in de loop van 2021 verschijnen.

Quint Ondaatje
tekening van der Monde

Een tweede project dat wij in 2020 in gang gezet hebben is gebaseerd op een oude, zwaar beschadigde gevelsteen, gevonden op het eiland Wieringen met de grappige naam d’Knyneberch. De steen zat ooit in het pand Korte Minrebroederstraat 7, tegenover het stadhuis. Het is het streven van het UGTF om in dat pand een kopie van deze steen terug te plaatsen.

Het pand Boothstraat 6 heeft op ons initiatief haar oude huisnaam ‘Boothwijck’ nu weer boven de deur staan.

Herplaatsing van gevelstenen

Twee series imposante kunstwerken van Pieter d’Hont, die ooit de gevel van de Jaarbeurs op het Vredenburg sierden, zullen worden opgenomen in de nieuwbouw van de Jaarbeurs. Het zal vermoedelijk nog vijf tot tien jaar duren voor die nieuwbouw gerealiseerd kan worden. In samenwerking met de bond Heemschut en de gemeente Utrecht (werkgroep Directe Voorzieningen) zijn de stenen, waarvan een aantal in een zandhoop op het parkeerterrein van de Jaarbeurs lagen, in 2020 in veiligheid gebracht en opgeslagen bij het bedrijf Meesters In.

De Stayokay op de Neude heeft een drietal bronzen beelden, gemaakt door Pieter d’Hont en Arie Teeuwisse ter herinnering aan de Unie van Utrecht, in 2016 van de gevel verwijderd en in de kelder opgeslagen.  Ook in 2020 heeft het UGTF zich ingezet voor herplaatsing van deze kunstwerken op een geschikte locatie. Aangezien de beelden destijds aan de burgers van Utrecht geschonken werden en in ontvangst genomen zijn door de burgemeester, zou het stadhuis een zeer passende nieuwe locatie voor deze beelden zijn.

Verdwenen gevelstenen

Zo nu en dan vinden we oude Utrechtse gevelstenen terug, maar helaas zijn er ook stenen verdwenen die nog altijd spoorloos zijn. Dat geldt bijvoorbeeld voor de grote schaakstukken die Schaakwijk sierden en voor de 17e-eeuwse steen van ridder Bloys van Treslong. Via de pers is een poging gedaan deze te traceren, maar dat leverde geen resultaat op.

Publiciteit en website

Het totaal aantal beschreven geveltekens op de site is in 2020 met circa 50 toegenomen tot 470.
De site zal geheel vernieuwd worden, zodat hij toegankelijker wordt, technisch beter in elkaar zit en ook op de mobiele telefoon bruikbaar wordt. Om dit mogelijk te maken kregen wij bijdragen van het KF Hein Fonds, de Ridderschap van Utrecht, het Fenterer van Vlissingen Fonds, de Stichting Elise Mathilde en het Fonds Provinciaal Utrechts Genootschap. Wij zijn hen daarvoor zeer dankbaar. Het benodigde bedrag is bereikt en de opdracht wordt nu uitgevoerd.

Het plan voor een gevelsteen ter nagedachtenis aan Quint Ondaatje werd belicht in een tweetal artikelen in het UN.  Ook is in het kader van de Nacht van de Geschiedenis een filmpje over dit project gemaakt. https://www.oud-utrecht.nl/wat-doen-wij/activiteiten/nacht-van-de-utrechtse-geschiedenis/747-het-geheim-van-het-utrechts-geveltekenfonds-15. Ook via Twitter, Facebook en Instagram liet het UGTF het nodige van zich horen.
Via flyers, verspreid in Utrechtse huizen met een gevelsteen, is de aandacht gevestigd op onze activiteiten en werden nieuwe donateurs van het UGTF geworven. Als tegenprestatie is een wandeling voor donateurs langs gevelstenen gehouden.

Samenwerking

Er werden contacten met de bond Heemschut, in het bijzonder Norman Vervat, de vereniging Oud-Utrecht, in het bijzonder haar voorzitter Dick de Jong en verschillende vertegenwoordigers van de gemeente Utrecht, met name het raadslid Pepijn Zwanenberg, onderhouden. En opnieuw werd dankbaar gebruik gemaakt van de goede adviezen van Cees Rampart van de afdeling erfgoed.
In het kader van de nieuwe steen voor Quint Ondaatje wordt samengewerkt met Dylip Tambyrajah van de stichting Nederland-Sri Lanka en Nancy Jouwe van Sporen van Slavernij Utrecht.

Financiën

De inkomsten van het geveltekenfonds blijven heel beperkt. Dankzij donaties en verkoop van boekjes kunnen de noodzakelijke uitgaven net bekostigd worden maar het gebrek aan eigen inkomsten beperkt onze activiteiten. Het streven is het aantal vrienden van het UGTF uit te breiden.

Bestuur

De bestuurssamenstelling bleef ongewijzigd. Er is acht keer, meestal digitaal, vergaderd.