Leidseweg 90 – hoek Muntkade

De oude Koninklijke Nederlandse Munt (‘s Rijks Munt), vol geveltekens met betrekking tot geld.

In 1911 verhuisde ‘s Rijks Munt van de Oudegracht, ter hoogte van de Neude, naar de Leidseweg. Rijksbouwmeester C.H. Peters ontwierp dit gebouw in Hollandse-renaissance stijl.

Naam op het gebouw: ‘s RIJKS MUNT

In het hoofdgebouw zijn drie entrees met geveltekens. Van links naar rechts:

Entree 1:

Jaartalsteen: Ao MCMX = 1910, maar het gebouw is volgens de bronnen in 1911 betrokken.

Mannenkop boven de deur. Vooralsnog onduidelijk wie het voorstelt.

Entree 2 (hoofdentree):

In het timpaan: slangen en vleugels. Staat voor caduceus, staf van god Mercurius, symbool voor handel en welvaart.

Spreuk boven de deur:
Het goud hier uit metaal verkregen, zij nooit een vloek doch steeds een zegen

Mannenkop boven de deur. Vooralsnog onbekend wie het voorstelt.

Links van deur: reliëf van kind met munt en slinger (?) in de hand, Rijkswapen (wapen der Nederlanden), man met mand vol munten.

Rechts vergelijkbare reliëfs, maar met het wapenschild van stad Batavia (functioneerde informeel als het wapen van geheel Nederlands-Indië).

Entree 3:

Timpaan: omgekeerde mand met munten, vastgelegd aan kettingen

Wapenstenen
Links en rechts van de deur de geglazuurde reliëfs van de elf provinciewapens en het rijkswapen. (Alle: ©John van Erve)

4. Zijde Muntkade: in het timpaan een reliëf met de afbeelding van machinerie/ovens om munten te maken/slaan.

Windvaan op de toren, met de munt Gouden Rijder. Dit was een gouden munt (met ridder te paard) met een vaste koers van 14 gulden, die vooral gebruikt werd voor grote handelstransacties

In het plaveisel voor het gebouw zijn drie stoeptegels met muntstuk ingemetseld: In volgorde van centrum naar Muntkade: kwartje (1974), gulden(1980) en rijksdaalder (1963).

Meer informatie over het gebouw: Muntgebouw: waardevol monument met gouden toekomst? Door Arjan den Boer, DUIC, 23/7/2021

Met dank aan John van Erve, die bijna alle foto’s maakte..